Een uitvaart regelen, wat komt daar allemaal bij kijken? Tips voor het laatste afscheid

Na het overlijden van een dierbare komt er veel op je af. Naast het verwerken van het verlies en de achtbaan aan emoties waar je doorheen gaat, heb je ook nog als taak de uitvaart te regelen. Dit proces kan behoorlijk overweldigend zijn. Om je wat houvast te geven begeleid dit artikel je op een zorgvuldige manier door de belangrijkste stappen en overwegingen die komen kijken bij het regelen van een waardig afscheid.

Neem eerst rustig de tijd vlak na een overlijden

Zodra een dierbare overlijdt ben je waarschijnlijk geneigd direct tot actie over te gaan. Alle zaken die geregeld moeten worden doen zich al aan in je gedachten. Maar wat heel belangrijk is direct na een overlijden, is vooral om eerst even rust te nemen. Je hoeft niet overhaast je telefoon en laptop erbij te pakken om alles in werking te zetten. Neem de tijd die jij nodig hebt om afscheid te nemen en met je dierbaren samen te zijn. Pas als je voelt dat je er klaar voor bent, ga je over op actie.

Schakel de juiste mensen in

Na het overlijden moet dit worden vastgesteld door een arts, die een verklaring van overlijden zal afgeven. Met deze verklaring kun je vervolgens contact opnemen met een uitvaartverzorger. 

Ga na of de overledene een uitvaartverzekering heeft. Zo ja, neem contact met de uitvaartverzekering op en kijk wat er allemaal is vastgelegd in de polis. Kies hierna een betrouwbare uitvaartbegeleider uit waar jij je op je gemak bij voelt en die jouw wensen begrijpt. Samen met de uitvaartbegeleider neem je de eerste beslissingen over zaken zoals de locatie voor de uitvaart en de datum waarop deze zal plaatsvinden. 

Is er geen uitvaartverzekering, dan is het belangrijk om het financiële stuk eerst te regelen. Heeft de overledene genoeg geld op de rekening om de kosten te dekken, of moeten de nabestaanden een bijdrage leveren? Ook zonder een uitvaartverzekering kun je een uitvaartbegeleider inschakelen. Wil je liever zelf de uitvaart regelen? Dat kan ook, je bent niet verplicht een uitvaartondernemer in te schakelen, je mag dit ook zelf doen, of samen met je naasten. Alle details en handige tips om zelf een uitvaart vorm te geven vind je hier. Daarnaast is het belangrijk om alle nabestaanden op de hoogte te stellen van het overlijden.

Begin bij de wensen van de overledene

In Nederland is wettelijk vastgesteld dat de wensen van een overledene moeten worden nageleefd. Als nabestaande is het dus belangrijk om de uitvaart in lijn met de wensen van de overledene te organiseren. Denk bijvoorbeeld aan de keuze tussen begraven of cremeren, het al dan niet houden van een uitvaartplechtigheid, de locatie van de uitvaart en de voorkeuren betreffende aanwezigen. Ook kan de overledene instructies hebben achtergelaten over wie de uitvaart regelt, de afhandeling van de erfenis, en wie een deel van de crematie-as krijgt in geval van cremeren. 

Het vastleggen van de wensen omtrent het levenseinde kan veel stress en zorgen voorkomen bij de nabestaanden. Je kunt dit bij leven heel simpel vastleggen in een document, zowel digitaal als op papier. In mijn boek vind je handige tips voor het opstellen van je eigen “death plan” waarmee je de zekerheid hebt dat jouw uitvaart verloopt zoals jij dat voor ogen hebt. 

Wanneer de overledene geen specifieke wensen heeft aangegeven, overleg dan met de andere nabestaanden en besluit samen wat het beste bij de persoon zou passen.

Het regelen van de uitvaart

Of je de uitvaart nu door een uitvaartverzorger laat regelen of dat je het geheel zelf doet, je zult hoe dan ook veel beslissingen zullen maken. Hier zijn een aantal zaken die je moet overwegen:

• De locatie van de uitvaart: De afscheidsceremonie hoeft niet altijd op dezelfde plek plaats te vinden als de crematie of begrafenis, maar vaak is dit om logistieke redenen wel handig.

• De kist: naast verschillende soorten kisten kun je ook kiezen voor een gevlochten mand van wilgentakken, of een lijkwade van linnen. Kies je voor een kist, dan kun je deze ook laten beschilderen, om er een nog persoonlijkere touch aan te geven.

• Catering: bedenk wat voor soort eten en drinken je bij de afscheidsceremonie wilt aanbieden aan de genodigden. 

• Muziek: vaak wordt er gekozen voor de lievelingsnummers van de overledene, maar als je dit niet zeker weet kun je ook muziek uitkiezen die je zelf goed bij de overledene vindt passen.

• Rouwvervoer: Overweeg naast de traditionele rouwauto andere vervoersopties, zoals een rouwkoets, bakfiets, motor met zijspan of paard en wagen. Laat je inspireren door de verschillende mogelijkheden om deze laatste reis op een bijzondere manier vorm te geven.

• Sprekers: Vraag rond wie van de nabestaanden wilt spreken tijdens de uitvaart. Is er iemand die graag iets wil zeggen maar niet zo goed voor een publiek durft te spreken? Stel dan voor om het samen te doen, of laat diegene alleen de tekst schrijven en zoek iemand anders die de tekst voor kan dragen.

• De uitnodigingen: Online kun je veel digitale templates vinden voor een mooie rouwkaart waarmee je de aanwezigen voor de uitvaart uit kunt nodigen.

Regel ook de administratieve zaken

Naast het regelen van de uitvaart moet je ook aan enkele administratieve zaken denken. Hier is een lijst met de belangrijkste punten:

• Identiteitsbewijs: Zorg dat je een geldig identiteitsbewijs van de overledene hebt.

• Uitvaartverzekering: Ga na of er een uitvaartverzekering is en zorg dat je de polis bij de hand hebt.

• Testament of wilsverklaring: Controleer of de overledene specifieke wensen heeft opgeschreven.

• Adressenlijst: Stel een lijst samen voor het versturen van de rouwkaarten.

• Contacteer instanties: Geef het overlijden door aan belangrijke instanties zoals de bank, de huurder in het geval van een huurwoning, en diensten als gas en elektra, internet en telefoon.

Neem vooral de tijd om alle zaken rustig aan te pakken. Het kan handig zijn om een lijst op te stellen met alle punten die afgehandeld moeten worden, om zo een overzicht te behouden. Kom je er alleen niet uit? Schakel dan hulp van naasten in, of win advies in bij een uitvaartbegeleider. 

Als laatste nog de grootste tip: weet dat alles mag en kan. Er zijn eigenlijk geen regels wat betreft het regelen van een uitvaart. Je mag het afscheid zo authentiek en eigen maken als je wilt. Durf dus buiten de lijnen te kleuren wanneer je voelt dat dit beter past bij het afscheid van jouw dierbare.

Met een uitvaart eer je het leven van de overledene. Het mooiste wat je kan bereiken als je een uitvaart regelt, is dat het afscheid laat zien hoe het leven van diegene werkelijk was.

Foto credits: Chad Madden